Jak poprawić jakość komórek jajowych
Okazuje się, że nasze wybory mogą pozytywnie lub negatywnie wpłynąć na jakość oocytów. O jakość komórek jajowych warto dbać zawsze, ale szczególnie w kontekście ciąży. Głównym czynnikiem wpływającym na jakość komórek jajowych jest upływający czas oraz choroby towarzyszące np. endometrioza. Niestety, wieloletnia ekspozycja komórek jajowych na negatywne czynniki środowiskowe oraz słabnące wraz z wiekiem systemy chroniące przed stresem oksydacyjnym przyczyniają się do pogorszenia jakości oocytów. O ile nie mamy wpływu na narażenie na czynniki środowiskowe czy konsekwencje płynącego czasu, to możemy zadbać o styl życia.
Wprowadzając zmiany w stylu życia, możemy poprawić jakość komórek jajowych, a przez to:
- zwiększyć szansę na owulację i jej wysoką jakość,
- zwiększyć szansę na naturalne zapłodnienie,
- zwiększyć szanse na powodzenie procedury in vitro,
- zwiększyć szansę na prawidłowy przebieg ciąży,
- zmniejszyć ryzyko poronienia,
- zmniejszyć ryzyko chorowania dziecka.
Na jakość komórki jajowej pracujemy przez około 3 miesiące
Znajdujące się z jajnikach pęcherzyki jajnikowe rosną i dojrzewają, by jeden z nich, tzw. pęcherzyk dominujący po około 100 dniach uległ owulacji i uwolnił komórkę jajową. Przez czas dojrzewania pęcherzyka jajnikowego nasz styl życia oddziałuje na komórkę jajową, która może ulec zapłodnieniu.
Z tego powodu przygotowanie do ciąży powinno trwać minimum 100 dni <3
Jakość komórek jajowych – co to dokładnie oznacza
Jakość komórek jajowych to przede wszystkim funkcjonowanie jądra komórkowego i mitochondriów. Tam zachodzą złożone procesy, umożliwiające zapłodnienie. Jeśli komórki jajowe są niskiej jakości, to jądro komórkowe i mitochondria mogą nie działać prawidłowo. W konsekwencji może dojść do zaburzenia działania neuroendokrynnego jajnika, co nie będzie to sprzyjało zapłodnieniu i implantacji zarodka, a nawet może hamować rozwój zarodka. Dbając o jakość komórek jajowych możemy spowolnić proces uszkodzenia i starzenia się komórek jajowych oraz poprawić odpowiedź komórek jajowych na stymulację przy procedurze in vitro, co ma duże znaczenie dla powodzenia zapłodnienia pozaustrojowego.
Jakość komórek jajowych a równowaga hormonalna
Zdrowe, wysokiej jakości oocyty w jajnikach decydują nie tylko o płodności i możliwości zajścia w ciążę. Jakość komórek jajowych wpływa również na równowagę hormonalną, a w konsekwencji na stan zdrowia, samopoczucie czy cerę. Dlatego wysoka jakość komórek jajowych jest korzystna dla każdej kobiety, nie tylko dla kobiety planującej ciążę.
Możemy poprawić jakość komórek jajowych dbając o:
- prawidłową masę ciała
- odżywienie organizmu
- unikanie narażenia na szkodliwe substancje
- odpoczynek i ograniczenie stresu
- zwiększenie przepływu krwi przez jajniki
Prawidłowa masa ciała
Nadmierna masa ciała (otyłość, nadwaga) może skutkować zwiększonym stresem oksydacyjnym oraz zmianami w funkcjonowaniu mitochondriów. Wynikiem tych zmian może być gorsza jakość komórek jajowych, zaburzenia owulacji i zaburzenia płodności.
Najlepiej przed ciążą powrócić do prawidłowej masy ciała, która zgodnie ze wskaźnikiem masy ciała BMI mieści się w zakresie 18,5-24,9.
Odżywienie organizmu
Do prawidłowego dojrzewania oocytów niezbędne jest odpowiednie stężenie składników odżywczych. Oprócz dostarczarczania ich z dietą i suplementacją warto zadbać o ich dobre wchłanianie. W ocenie stanu odżywienia pomaga wykonanie przed ciążą badań, by określić stężenie niektórych witamin czy minerałów.
Unikanie narażenia na szkodliwe substancje
Substancje chemiczne zawarte w papierosach mutują DNA zawarte w komórkach jajowych, przez co niektóre nie będą zdolne do zapłodnienia. Dodatkowo palenie przyspiesza utratę komórek w jajnikach.
Źródłem szkodliwych związków może być również dieta. Warto wybierać produkty nisko przetworzone, pozbawione tłuszczów trans, rafinowanych węglowodanów, oraz nadmiernej ilości soli i cukru.
Odpoczynek i ograniczenie stresu
Stres może skutkować wytworzeniem hormonów takich jak kortyzol i prolaktyna, które mogą zakłócać owulację, a nawet doprowadzić do jej braku. W zmniejszeniu stresu i frustracji mogą pomóc zajęcia takie jak joga, medytacja, ćwiczenia lub ciepła kąpiel.
Zwiększenie przepływu krwi w jajnikach
Przepływ przez jajniki krwi bogatej w tlen wspiera prawidłowe funkcjonowanie komórek jajowych. Odpowiednie nawodnienie organizmu warunkuje odpowiednią objętość krwi, a aktywność fizyczna (np. joga) zwiększa jej przepływ przez jajniki. Dlatego warto pić około 2-2,5 litra płynów każdego dnia i unikać odwodnienia.
Data ostatniej aktualizacji: 02.03.2022
